Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 16.6.2025 και ώρα 11:00 προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Δημήτριο Σταυρόπουλο, Ευτύχιο Παλλήκαρη, Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Ελένη Χατζηνικολάου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η εξέταση του με αριθμό πρωτοκόλλου 6372/8.12.2023 εγγράφου του Πρόεδρου της Δημοτικής Επιχείρησης Επικοινωνίας και Ενημέρωσης του Δήμου Κατερίνης, ιδιοκτησιακού φορέα του ραδιοφωνικού σταθμού με τον διακριτικό τίτλο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Νομού Πιερίας, που κατά την κρίση της Ολομέλειας εμπεριέχει αίτημα για την έγκριση της αλλαγής του κέντρου εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 90/12.3.2024, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα – νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά που κατέθεσε την με αριθμό πρωτοκόλλου 651/16.4.2025 νομική του εισήγηση.
Δεν παρέστη κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτοπροσώπως εκπρόσωπος του ιδιοκτησιακού φορέα του ραδιοφωνικού σταθμού, ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο, παρότι ο τελευταίος είχε κληθεί εμπροθέσμως και προσηκόντως (με την με αριθμό πρωτ. ΑΠ ΕΣΡ 3138/6.6.2025 κλήση) στα στοιχεία του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του ραδιοφωνικού σταθμού που είναι καταχωρημένα στο οικείο Μητρώο Επιχειρήσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Ως εκ τούτου, η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη.
Αμέσως μετά, η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως. Παρέστησαν τα αυτά ως άνω μέλη της και η αυτή ως άνω γραμματεύς. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος
1. Κατά το άρθρο 53 του Ν. 2778/1999 (ΦΕΚ Α 295/30.12.1999): «1. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/ 1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, οι ανωτέρω ραδιοφωνικοί σταθμοί εξακολουθούν να θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες εντός των ορίων του αντίστοιχου νομού, εφόσον υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στη σχετική διαγωνιστική διαδικασία και μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με την οποία θα χορηγηθούν οι άδειες λειτουργίας για το νομό αυτόν ή μέχρι την έκδοση σχετικής απορριπτικής απόφασης ή αρνητικής βεβαίωσης, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ. 5 (περιπτώσεις γ’ και δ’) του ν. 2328/1995. Η αίτηση για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας πρέπει να έχει υποβληθεί από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι ιδιοκτήτης του λειτουργούντες σταθμού ή από νομικό πρόσωπο στο οποίο συμμετέχει ο ιδιοκτήτης του σταθμού. 2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να τηρούν τους προβλεπόμενους στο άρθρο 8 του ν. 2328/1995 κανόνες λειτουργίας. καθώς και αυτούς που προβλέπονται από τους ισχύοντες κώδικες δεοντολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Η παραβίαση των ανωτέρω κανόνων η οποία διαπιστώνεται με βάση τεκμηριωμένη και ειδικά αιτιολογημένη καταγγελία παντός έχοντος έννομο συμφέρον, έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού, με απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και την αρνητική αξιολόγηση του σταθμού αυτού κατά τη βαθμολόγηση από το Ε.Σ.Ρ.
του προβλεπόμενου στο άρθρο 7 παρ. 6 του ν. 2328/1995 κριτηρίου της προγραμματικής πληρότητας. Επίσης, οι ανωτέρω σταθμοί οφείλουν κατά τη λειτουργία τους να μην παρεμβάλλονται στους διαύλους συχνοτήτων της Ε Ρ.Τ.. καθώς και στις επικοινωνίες των Ενόπλων Δυνάμεων. της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, του Ο.Τ.Ε. και κάθε άλλου νομίμως λειτουργούντος δικτύου. Σε αντίθετη περίπτωση και εφόσον αυτό διαπιστωθεί από ειδική τεχνική έκθεση αρμόδιου οργάνου, ο Υπουργός Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης διατάσσει αμελλητί την άμεση διακοπή λειτουργίας του σταθμού αυτού καθώς και την κατάσχεση όλου του τεχνικού εξοπλισμού»».
2. Εξάλλου, κατά το άρθρο 40 παρ. 1 του Ν. 4779/2021 (ΦΕΚ Α 27), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 96 παρ. 2 του N.5079/2023 (ΦΕΚ Α 215): «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που περιλαμβάνονται στο οικείο Μητρώο του Ε.Σ.Ρ., εποπτευόμενοι ως νομίμως λειτουργούντες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, συνεχίζουν να εκπέμπουν νόμιμα, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία χορήγησης ραδιοφωνικών αδειών. Ως καταληκτική προθεσμία για τη διαδικασία αδειοδότησης των ραδιοφωνικών σταθμών ορίζεται η 31η.12.2025», σύμφωνα με την παράγραφο 2 περ. β’ του άρθρου 35 του Ν. 5167/2024.
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Ο εν θέματι ραδιοφωνικός σταθμός είναι κάτοχος της με αριθμό ΕΣΡ 143/30.11.2004 βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας. Βάσει αυτής, νομιμοποιείται να εκπέμπει από τη συχνότητα 95.3 FM και από τη θέση εκπομπής ΛΙΤΟΧΩΡΟ του Νομού Πιερίας.
Με το με αριθμό πρωτοκόλλου 6372/8.12.2023 έγγραφο, ο ιδιοκτησιακός φορέας του ραδιοφωνικού σταθμού ενημέρωσε ότι μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων Κατασκευής Κεραιών (ΣΗΛΥΑ) είχε καταθέσει επιτυχώς αίτημα για την αντικατάσταση της πρωτεύουσας θέσης εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού από τη θέση ΛΙΤΟΧΩΡΟ στη θέση ΡΗΤΙΝΗ και ότι έκτοτε χρησιμοποιεί την τελευταία αυτή θέση ως την πρωτεύουσα θέση εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού.
Στο έγγραφο αυτό, ο ιδιοκτησιακός φορέας του ραδιοφωνικού σταθμού ανέφερε ότι η χρήση της θέσης ΡΗΤΙΝΗ οφειλόταν στην προ ετών άρνηση της Ιεράς Μονής Αγίου
Διονυσίου να επιτρέψει την τοποθέτηση ραδιοφωνικής κεραίας στην περιοχή του Λιτοχώρου για περιβαλλοντικούς και αρχαιολογικούς λόγους. Αναφέρονται επίσης και άλλοι πιο πρακτικής φύσεως λόγοι για τους οποίους αποφασίστηκε τελικώς η εκπομπή του ραδιοφωνικού σταθμού από τη θέση ΡΗΤΙΝΗ.
Ακολούθησε η υποβολή του με αριθμό πρωτοκόλλου 1180/4.3.2024 εγγράφου της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, από το οποίο επιβεβαιώνεται ότι ο συγκεκριμένος ραδιοφωνικός σταθμός χρησιμοποιεί πράγματι τη θέση ΡΗΤΙΝΗ ως την κύρια θέση εκπομπής του. Με το έγγραφο αυτό επιβεβαιώνεται επίσης ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός υπέβαλε αίτηση για τις ευρισκόμενες στην περιοχή ΡΗΤΙΝΗ εγκαταστάσεις του, η οποία και έγινε αποδεκτή.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Το μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας των ραδιοφωνικών επιχειρήσεων εισήχθη στη βάση ενός ατελέστατου νομικού πλαισίου, το οποίο βασίστηκε ουσιαστικά στο πραγματικό γεγονός και μόνο ότι ένας ραδιοφωνικός σταθμός λειτουργούσε από μια συγκεκριμένη συχνότητα και θέση εκπομπής εντός των ορίων ενός συγκεκριμένου νομού κατά μία ρητώς αναφερόμενη στον νόμο χρονική στιγμή.
Για τους υπαγόμενους στο μεταβατικό αυτό καθεστώς λειτουργίας σταθμούς προβλέφθηκαν συγκεκριμένες υποχρεώσεις, που αφορούν:
1. Την τήρηση των αναφερόμενων στον νόμο κανόνων λειτουργίας, σε σχέση με το περιεχόμενο του εκπεμπόμενου από αυτούς προγράμματος.
2. Την μη παρεμβολή τους στις συχνότητες της Δημόσιας Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης.
3. Την μη παρεμβολή τους στις επικοινωνίες των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Αεροπορίας και των Οργανισμών Τηλεπικοινωνίας καθώς και κάθε άλλου νομίμως λειτουργούντος δικτύου.
Δεν γίνεται ρητή αναφορά στον νόμο στη συχνότητα και θέση εκπομπής που πρέπει να χρησιμοποιεί ένας υπαγόμενος στο μεταβατικό αυτό καθεστώς λειτουργίας ραδιοφωνικός σταθμός. Ωστόσο, συνάγεται ερμηνευτικά και με αναφορά στα ισχύοντα για την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών επιχειρήσεων ότι αυτή πρέπει να είναι εκείνη που χρησιμοποιούσε κατά τον χρόνο υπαγωγής του στο προσωρινό αυτό πλαίσιο νομιμότητας.
Η σχετική επί του θέματος νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφέρει συναφώς ότι απαγορεύεται χωρίς προηγούμενη σχετική άδεια της αρμόδιας αρχής η εκπομπή από συχνότητα και θέση άλλη από εκείνη στην οποία λειτουργούσε ο ραδιοφωνικός σταθμός την 1.11.1999 (ΣτΕ 3030/2013, ΣτΕ 2323/2011). Δεν απαγορεύει επομένως απολύτως η νομολογία αυτή την αλλαγή της θέσης εκπομπής ενός νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού, αλλά την εξαρτά από τη χορήγηση προηγούμενης αρμοδίως εκδοθείσης αδείας.
Δεν προκύπτει ωστόσο η ύπαρξη νομικής βάσεως, η οποία να καθιστά αρμόδιο το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να εγκρίνει την αλλαγή των κέντρων εκπομπής των νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών. Χαρακτηριστικό είναι εξάλλου το γεγονός ότι ο νομοθέτης έχει κατά καιρούς παρέμβει για να ρυθμίσει θέματα που αφορούν τις θέσεις εκπομπής των ραδιοφωνικών φορέων, χωρίς ωστόσο ποτέ να έχει εισάγει ρυθμίσεις για την τροποποίηση του υφιστάμενου πρωτεύοντος κέντρου εκπομπής τους και χωρίς ποτέ να έχει αναγνωρίσει τη σχετική αρμοδιότητα σε κάποια κρατική αρχή.
Όπως έχει επίσης ήδη επισημανθεί, προϋπόθεση για την εκπομπή ενός νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού είναι η μη παρεμβολή του: (i) στις συχνότητες της Δημόσιας Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης και (ii) στις επικοινωνίες των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Αεροπορίας, των Οργανισμών Τηλεπικοινωνίας και κάθε άλλου νομίμως λειτουργούντος δικτύου. Δεν μπορεί όμως εκ των πραγμάτων το ΕΣΡ να εγγυηθεί την τήρηση των παραπάνω όρων, στην περίπτωση έγκρισης της αλλαγής κέντρου εκπομπής ενός νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού.
Υπέρ της ερμηνείας ότι υπάρχει πράγματι νομικό κενό ως προς την αρμοδιότητα ικανοποίησης αιτημάτων αλλαγής θέσεων εκπομπής συνηγορεί και το με αριθμό πρωτοκόλλου 5913/6.11.2024 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Με το έγγραφο αυτό ενημερώνεται στην ουσία ο εμπλεκόμενος ραδιοφωνικός σταθμός ότι προσθήκες και αλλαγές κέντρων εκπομπής σε σχέση με τα υφιστάμενα για τους νομίμως λειτουργούντες ραδιοφωνικούς φορείς μπορεί να γίνουν μόνο μετά την προκήρυξη σχετικής αδειοδότησης για τον οικείο νομό.
Ενόψει των ανωτέρω, είναι προφανές ότι το ΕΣΡ στερείται της αρμοδιότητας να εγκρίνει τη μετατόπιση μιας ραδιοφωνικής επιχείρησης σε κέντρο εκπομπής άλλο από εκείνο που χρησιμοποιούσε κατά τον χρόνο υπαγωγής της στο προσωρινό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας.
Ως εκ τούτου, το αίτημα αλλαγής κέντρου εκπομπής που υποβάλλει η Δημοτική Επιχείρηση Επικοινωνίας και Ενημέρωσης του Δήμου Κατερίνης πρέπει να απορριφθεί, λόγω έλλειψης νομικής βάσης.
Όλως επικουρικώς, αναφέρεται ότι στην προκειμένη περίπτωση τυχόν αποδοχή του υποβληθέντος αιτήματος θα είχε ως συνέπεια να μεταφερθεί η κύρια θέση εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού από το επίσημο κέντρο εκπομπής του εν λόγω νομού (ΛΙΤΟΧΩΡΟ) σε μια περιοχή που ατύπως φαίνεται να λειτουργεί ως τέτοιο κέντρο εκπομπής (ΡΗΤΙΝΗ). Ακόμα και αν υφίστατο αρμοδιότητα εξέτασης του υποβληθέντος αιτήματος, αυτό θα έπρεπε επομένως να απορριφθεί για τον ανωτέρω λόγο.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Απορρίπτει, ομοφώνως, το αίτημα της Δημοτικής Επιχείρησης Επικοινωνίας και Ενημέρωσης του Δήμου Κατερίνης, ιδιοκτησιακού φορέα του ραδιοφωνικού σταθμού με τον διακριτικό τίτλο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Νομού Πιερίας, για την έγκριση της αλλαγής του κέντρου εκπομπής του ραδιοφωνικού της σταθμού.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 16η Ιουνίου 2025 και δημοσιεύτηκε την 23η Σεπτεμβρίου 2025.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ-ΔΡΙΛΙΑ ΕΛΕΝΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 117/2025 – ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ
Leave a Reply